„Beatrix Potter“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
{{kennaranemar}}
[[Mynd:The captive robin.jpg|thumb|right|350 px|
Höfundur: ....<br>
Þessi grein hefur verið flutt á [[w:Beatrix Potter|Beatrix Potter]] á
[[Mynd:Peter-rabbit.PNG|right|250 px]]
'''(Helen) Beatrix Potter''' (28. júlí1866 – 22. Desember 1943) var [[w:England|enskur]] [[w:barnabókahöfundur|barnabókahöfundur]] og [[w:myndskreytingamaður|myndskreytingamaður]], fræg fyrir að hafa skapað
== Ævisaga ==
Beatrix Potter fæddist í [[w:en:Kensington|Kensington]], [[w:en:London|London]] árið 1866. Á bernskuárum sínum hlaut hún kennslu heima við og fékk sjaldan tækifæri til að hitta önnur börn. Yngri bróðir hennar, Bertram, var lítið
Faðir Potters, Rupert William Potter 1832-1914, var menntaður [[w:hæstaréttarlögmaður|hæstaréttarlögmaður]] en eyddi flestum stundum sínum í klúbbi fyrir herramenn og vann mjög lítið.
Á hverju sumri leigði Rupert Potter hús í sveitinni, fyrst Dalguise House í [[w:en:Perthshire|Perthshire]] í [[w:Skotland|Skotlandi]] á árunum 1871-1881 og síðar annað hús í [[w:en:Lake District|Lake District]] héraðinu í Englandi. Árið 1882 hitti fjölskyldan prestinn á staðnum, Canon Hardwicke Rawnsley]], sem hafði miklar áhyggjur af
=== Áhugi á vísindum og rannsóknir á sveppum===
Lína 19 ⟶ 18:
Potter sá um heimilishald fyrir foreldra sína og þau kvöttu hana ekki til náms. Frá fimmtán ára aldri fram yfir þrítugt skrifaði hún um daglegt líf sitt í dagbók með sérstöku dulmáli (sem ekki tókst að ráða í fyrr en áratugum eftir andlát hennar).
Frændi hennar reyndi að koma henni að sem nemanda við [[w:en:Royal Botanic Gardens, Kew|Royal Botanical Gardens]] skólann í Kew en henni var hafnað vegna þess að hún var kona. Potter varð síðar ein af þeim fyrstu til að benda á að |fléttur(e.[[w:en:lichens|lichens]]) séu í raun samband [[w:sveppur|sveppa]] (e.[[w:en:fungi|fungi]]) og [[w:þörungur|þörunga]] (e.[[w:en:algae|algae]]). Þar sem að á þessum tíma var einungis hægt að skrásetja örsmáar myndir með því að mála þær, gerði Potter fjölmargar teikningar af fléttum og sveppum.
Árið 1897 kynnti frændi hennar, Sir Henry Enfield Roscoe, ritgerð hennar um spírun gróa fyrir [[w:en:Linnean Society|Linnean Society]], þar sem konum var meinaður aðgangur að fundum.
=== Bókmenntaferill ===
[[
Margar sögur hennar og verkefni voru byggðar á litlu dýrunum sem hún læddi inn á heimilið eða fylgdist með í fjölskyldufríunum í [[w:Skotland|Skotlandi]] eða í [[w:en:Lake District|Lake District]] sýslu. Hún var hvött til að gefa út ''Söguna af Pétri
Potter skrifaði alls 23 bækur sem gefnar voru út og gerðar með því sniði sem hentar börnum. Um 1920 dró heldur úr skrifunum sökum þess að sjón hennar fór versnandi. ''[[w:en:The Tale of Little Pig Robinson|The Tale of Little Pig Robinson]]'' var gefin út árið 1930, þó svo að handritið hafi verið eitt af þeim fyrstu sem hún skrifaði.
=== Efri ár ===
Eftir andlát Warnes, keypti Potter sveitabýlið Hill Top Farm í þorpinu Sawrey,[[w:en:Cumbria|Cumbria]] í Lake District héraðinu.
Þegar Potter fluttist í Lake District sýsluna fékk hún áhuga á að rækta og sýningum á sérstakri sauðfjártegud. Hún varð virtur bóndi, dómari á landbúnaðarsýningum í sveitinni og forseti Herdwick Sheep
Beatrix Potter lést árið 1943 í Castle Cottage í Sawrey.
Lína 39 ⟶ 38:
== Í kjölfarið ==
Samkvæmt erfðaskrá Potters lét hún allar eigur sínar renna til náttúruverndarráðsins The National Trust,
Árið 1971 voru Sögurnar af Beatrix Potter (e. ''[[w:en:The Tales of Beatrix Potter|The Tales of Beatrix Potter]]'') gefnar út undir stjórn [[w:en:Reginald Mills|Reginald Mills]]. Tónlist var gerð við nokkrar af þessum sögum og meðlimir [[w:en:Royal Ballet, London|The Royal Ballet]] dönsuðu við þær. Sagan ''The Tale of Pigling Bland'' var gerð að söngleik eftir Suzy Conn og var hann sýndur [[w:6. júlí|6. júlí]] [[w:2006|2006]] á Toronto Fringe Festival hátíðinni í [[w:en:Toronto|Toronto]], [[w:en:Canada|Canada]].
Lína 46 ⟶ 45:
''[[w:en:Miss Potter (kvikmynd)|Miss Potter]]'', kvikmynd um ævisögu hennar með [[w:en:Renée Zellweger|Renée Zellweger]] í aðalhlutverki var frumsýnd [[w:29. desember|29. desember]] [[w:2006|2006]]. [[w:en:Ewan McGregor|Ewan McGregor]] er í hlutverki Norman Warne og [[w:en:Lloyd Owen|Lloyd Owen]] leikur William Heelis.
== Krossapróf ==
Lína 62 ⟶ 60:
+ giftist á miðjum aldri og átti ekki börn
{Sveitabærinn Hill Top Farm er mikilvægur
- Þar vann Potter sem fjósakona á meðan hún skrifaði bækur í hjáverkum
- Þar var mikið af álfum og tröllum sem höfðu góð áhrif á ritstörf
Lína 71 ⟶ 69:
Það eru nokkrir staðir opnir almenningi sem tengjast Potter, aðallega í Hawkshead svæðinu í Lake District héraðinu, þar á meðal:
* '''[[w:en:Hill Top Farm|Hill Top Farm]]''' – opið almenningi, en þó fyrir takmarkaðan fjölda gesta á dag.
* '''The [[w:en:Beatrix Potter Gallery|Beatrix Potter Gallery]]'''
* '''The Beatrix Potter Attraction''' – þar eru til sýnis líkön og önnur verk Beatrix í bænum [[w:en:Windermere|Windermere]].
* '''The Beatrix Potter Garden''' – í Dunkeld House í Perthshire í Skotlandi, nú heimili Birnam Institute stofnunarinnar, þar eru garðar sem endurskapa sögur Potters og eru til sýnis yfir sumarið.
* '''The Beatrix Potter Shop''' – í Gloucester, þessi bygging var grunnurinn að bók Potters [[w:en:The Tailor of Gloucester|The Tailor of Gloucester]].
== Brot úr ritaskrá ==
Lína 108 ⟶ 106:
== Heimildir ==
* [[w:en:Beatrix Potter|Grein í ensku wikipedia um Beatrix Potter]]
* Judy Taylor, "Potter, (Helen) Beatrix (1866–1943)", [[w:en:Oxford Dictionary of National Biography|Oxford Dictionary of National Biography]], Oxford University Press, 2004 [http://www.oxforddnb.com/view/article/35584, sótt 14 Jan 2007]
== Aðrar krækjur ==
* [http://www.tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-2604221,00.html "Beatrix Potter's tales of escape"]: ritdómur eftir Nicola Shulman í [http://www.the-tls.co.uk TLS], February 21, 2007.▼
* [http://www.peterrabbit.com/beatrixpotter/ Biography] á slóðinni [http://www.peterrabbit.com/ PeterRabbit.com]▼
▲*[http://www.tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-2604221,00.html "Beatrix Potter's tales of escape"]: ritdómur eftir Nicola Shulman í [http://www.the-tls.co.uk TLS], February 21, 2007.
* [http://us.penguingroup.com/static/html/aboutus/youngreaders/warne.html/ Frederick Warne & Co.] (deild hjá Penguin Books) Útgefendur bókanna eftir Beatrix Potter.▼
▲*[http://www.peterrabbit.com/beatrixpotter/ Biography] á slóðinni [http://www.peterrabbit.com/ PeterRabbit.com]
* [http://www.bpotter.com/ Beatrix Potter, A Life in Nature eftir Linda Lear]▼
▲*[http://us.penguingroup.com/static/html/aboutus/youngreaders/warne.html/ Frederick Warne & Co.] (deild hjá Penguin Books) Útgefendur bókanna eftir Beatrix Potter.
* [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/search?amode=start&author=Potter%2c%20Beatrix listi yfir texta á internetinu]▼
▲*[http://www.bpotter.com/ Beatrix Potter, A Life in Nature eftir Linda Lear]
* [http://www.liverpoolmuseums.org.uk/about/news/newsarticle.asp?id=424 Garður Beatrix Potters í Liverpool Museum safninu]▼
▲*[http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/search?amode=start&author=Potter%2c%20Beatrix listi yfir texta á internetinu]
* [http://wiredforbooks.org/kids.htm Kids' Corner: Bjóða upp á sögur eftir Beatrix Potter]▼
▲*[http://www.liverpoolmuseums.org.uk/about/news/newsarticle.asp?id=424 Garður Beatrix Potters í Liverpool Museum safninu]
▲*[http://wiredforbooks.org/kids.htm Kids' Corner: Bjóða upp á sögur eftir Beatrix Potter]
* [http://wiredforbooks.org/judytaylor/ viðtal við Judy Taylor á hljóðupptöku, ævisöguritara Beatrix Potter. Viðtalið tekið af Don Swaim hjá CBS Radio - RealAudio]
* [http://www.worldcollectorsnet.com/beatrixpotter/ Hér er hægt að kaupa vörur sem tengjast Beatrix Potter hjá World Collectors Net]
* [http://www.wardsbookofdays.com/28july.htm Beatrix Potter hjá ''Ward's Book of Days'']
* [http://www.library.pitt.edu/libraries/is/enroom/illustrators/potter.htm Upplýsingar um Beatrix Potter hjá Information Sciences Library safninu í háskólanum University of Pittsburgh]
* [http://www.wardsbookofdays.com/28july.htm Beatrix Potter's legacy @ ''Ward's book of Days'']
* [http://www.vam.ac.uk/collections/prints_books/potter/index.html Heimsins stærsta safn af teikningum, handritum, bréfum, ljósmyndum og skyldu efni úr eigu Potters hjá Victoria and Albert Museum]
* [http://orlabs.oclc.org/SRW/search/NameFinder?query=local.pnkey+exact+%22potter,%20beatrix$1866%201943%22 WorldCat Identities síða fyrir 'Potter, Beatrix 1866-1943']
{{Commons|Category:Beatrix Potter}}
|