„Afstæðiskenningin“: Munur á milli breytinga

 

[[Mynd:Albert Einstein (Nobel).png |thumb|400 px| Albert Einstein árið 1921. Myndin er tekin er hann veitti Nobelsverðlaununum viðtöku. Þau hlaut hann fyrir útskýringar sínar á ljósröfun málma, en <b>ekki</b> fyrir afstæðiskenninguna.]]

 

==Aðdragandinn==

 

Einstein áttaði sig á því fyrstur manna að það var óþarfi að gera ráð fyrir að einhver ljósvaki væri til. Þar með losnaði hann við þá óþörfu og erfiðu þraut sem aðrir glímdu við, að laga niðurstöður tilraunar Michelsons og Morley að ætluðum hugmyndum um eðli ljósvakans.

 

==Kennisetningar Einsteins==

# Lögmál eðlisfræðinnar (formúlur) áttu að líta eins út fyrir öllum athugendum, óháð því hvernig þeir hreyfðust innbyrðis og hvað þeir notuðu sem viðmiðun (<b>afstæði</b> athugandanna).

# Ljóshraðinn myndi alltaf mælast sá sami, hvernig sem þeir hreyfðust sem mældu hann.

 

Hér var innsæi snillings að verki. Hann kannaði síðan hvaða áhrif þetta hafði á viðteknar jöfnur eðlisfræðinnar og útlistanir.

 

Til einföldunar byrjaði hann á að hugsa sér að tveir athugendur hreyfðust með jöfnum hraða innbyrðis þannig að þeir nálgist eða fjarlægist hvorn annan með með óbreyttum hraða eftir beinni línu. Tregðukerfi, sem einnig er nefnt viðmiðunarkerfi, varð miðlægt hugtak í greiningu hans.

 

==Takmarkaða afstæðiskenningin==

** <i>Samtímahugtakið er skynvilla</i>

** <i>Veröldin er fjórvíð</i>

 

Einstein sagði að þetta mætti útskýra á svo einfaldan hátt að hvert barn skildi og taldi víst að rataði í kennslubækur fyrir börn. Um þessa hluti er fjallað nánar í undirköflum.

 

Framlag Newtons margfaldaði getu mannanna til að greina krafta sólkerfisins og náttúrunnar og færa sér þá í nyt. Hliðstætt gildir um Einstein og jöfnur hans, sem mynduðu ekki aðeins grunn fyrir samskiptum við geimför og rannsóknir á öreindum í háorkuhröðlum, heldur og fyrir stórauknum skilningi á sjálfum geimnum og stöðu okkar innan hans. Enn sér ekki fyrir endann á því til hvers þetta ævintýri á leið mannsins leiðir.

 

==Almenna afstæðiskenningin==

** Beygja ljóss

** Svarthol

 

==Heimildir==