„Heimaey“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Maggimatt (spjall | framlög)
Maggimatt (spjall | framlög)
Lína 57:
[[Mynd:eldgos1.jpg|left|thumb|Ég lifi!]]
 
Aðfaranótt þriðjudagsins 23. Janúar 1973 um kl. 1.55 hófst [[:eldgos|eldgos]] í um 1600 m. langri gossprungu á austanverðri [[w:Heimaey|Heimaey]] í Vestmannaeyjum. Eldgosið kom mjög á óvænt og fyrirvaralaust. Að vísu höfðu fundist nokkrir vægir jarðskjálftakippir á Heimaey frá kl.10 um kvöldið, og varð snarpasti kippurinn kl. 1.40 um nóttina.
 
Kvöldið áður 22.janúar tók fólk á sig náðir á Heimaey á venjulegum tíma. Landlega var hjá bátaflotanum, en um daginn hafði gengið yfir stórviðri af suðaustri með 12 vindstigum og rigningu. Upp úr miðnætti aðfararnætur 23.janúar voru fáir á ferli í Vestmannaeyjakaupstað.
 
Skömmu fyrir kl.2 var hringt á lögreglustöðina og tilkynnt að jarðeldur væri kominn upp skammt ofan og austan Kirkjubæjar, austast í kaupstaðnum. Gaus þá þegar í sprungunni endilangri, og var kvikustrókaröðin svo þétt, að líktist samfelldum eldvegg. Gosið hafði byrjað, þar sem nú er aðalgígur nýja eldfjallsins, sem síðar var nefnt [[w:Eldfell|Eldfell]].
 
Hraun rann þegar í upphafi úr gossprungunni undan halla til austurs og norðausturs og tók þá þegar að myndast hraunbreiða í sjó fram. Brunalúðrar voru þeyttir og bruna og lögreglubílar óku um götur með vælandi sírenum til að vekja fólk. Á þriðja tímanum munu flestir bæjarbúar hafa verið komnir á ról, og tóku þá þegar að streyma niður að höfn.